144465
Την έδρα των Αιακιδών, το παλάτι του Αίαντα του Τελαμώνιου, του επιφανέστερου εκπροσώπου του ηγεμονικού οίκου της Σαλαμίνας, αποκάλυψε εξάχρονη συστηματική ανασκαφή, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσίασε  στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ο αναπληρωτής καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής των ανασκαφών στη Μυκηναϊκή Ακρόπολη στα Κανάκια Σαλαμίνας, Γιάννος Λώλος.

Το εκτεταμένο μυκηναϊκό κέντρο στα Κανάκια περιλαμβάνει πυρήνα - ακρόπολη και κάτω πόλη, με δύο φυσικά λιμάνια, που άκμασε τον 13ον αιώνα π.Χ. και ερημώνεται λίγο μετά το 1200 π.Χ. Στο υψηλότερο τμήμα της παραλιακής ακρόπολης της Σαλαμίνας αποκαλύφθηκε σημαντικό τμήμα του οικιστικού ιστού της Υστερης Μυκηναϊκής Εποχής, με οικοδομικό συγκρότημα, ανακτορικού χαρακτήρα.

Το κεντρικό κτίριο του ανακτόρου, με δίδυμο μέγαρο στον πυρήνα του, έκτασης 750 τ.μ., αναπτύσσεται σε τέσσερα διαδοχικά επίπεδα, όπου μέχρι στιγμής αποκαλύφθηκαν 33 δωμάτια και άλλοι χώροι! Συγκρίνεται δε με το μέγαρο στην Κυκλώπεια ακρόπολη της Μιδέας στην Αργολίδα.

Οι αρχαιολόγοι ταυτίζουν, με βεβαιότητα, τη Μυκηναϊκή πρωτεύουσα της Σαλαμίνας στα Κανάκια, με την παλαιότερη πρωτεύουσα του νησιού, που, όπως αναφέρει ο Στράβων, ήταν «έρημος» στην εποχή του. Η πόλη αυτή, αναφερόμενη και ως «Κυχρεία» σε θραύσμα επιγραφής (1ο αι. π.Χ., Ακρόπολη Αθηνών), υπήρξε αντικείμενο αναζήτησης περιηγητών και αρχαιολόγων από τις αρχές του 19ου αιώνα. Θεωρείται ως μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις, όπου μυκηναϊκά μέγαρα μπορούν να αποδοθούν στον τραγικό ομηρικό ήρωα.

Τεκμηριώνεται για πρώτη φορά το κέντρο μιας νησιωτικής μυκηναϊκής ηγεμονίας, το οποίο εμφανίζει μεγάλες διαφορές στην παραγωγή και κοινωνικο-οικονομική οργάνωση, σε σύγκριση με τα μεγάλα ανακτορικά κέντρα της Πελοποννήσου και της κεντρικής Ελλάδας.

Από τα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, σημαντικότερα είναι τα αντικείμενα κυπριακής ή ανατολικής προέλευσης, που μαρτυρούν τις διεθνείς σχέσεις του παραλιακού κέντρου. Ανάμεσά τους, ένα κομμάτι από κυπριακό χάλκινο τάλαντο και ένα χάλκινο έλασμα (μέρος θησαυρού χάλκινων αντικειμένων) από φολιδωτή πανοπλία ανατολικού τύπου, που είναι εντελώς μοναδικό, επειδή είναι σφραγισμένο με αιγυπτιακή βασιλική σφραγίδα του Ραμσή του Δευτέρου. Το εύρημα είναι σημαντικό για τη γνώση της εμβέλειας του μυκηναϊκού βασιλείου της Σαλαμίνας, αλλά και για την ιστορία της Ανατολικής Μεσογείου στο 13ο αιώνα π.Χ.